مدل هوش های چندگانه گاردنر
غالباً وقتی بحث از هوش میشه، خیلی از ما سریع میریم سراغ آی کیو (IQ) اما به نظر من که معلم هستم. IQ اصلا معیار مناسبی برای سنجش هوش، خصوصاً هوش دانش آموزان نیست! مدل هوش های چندگانه گاردنر خیلی بهتره و خودشناسی بهتری از توانایی ها و استعدادهای هر فرد ارائه میده.
در این مطلب به بررسی نظریه هوش های چندگانه گاردنر میپردازیم که الحق و الانصاف خیلی برای خودشناسی کمک میکنه. تازه معلمایی که این هوش های چندگانه رو بشناسن، بهتر میتونن استعدادهای دانش آموزان شون رو شناسایی کنند.
در گذشته مردم اعتقاد داشتند هوش افراد ثابت است و آن ها نمی توانند روی رشد هوش خود کار کنند. به بیان دیگر باور آن ها این بود که ما با ظرفیت هوشی خاصی به دنیا می آییم و این ظرفیت به وسیله تست های مختلف قابل اندازه گیری است اما توانایی تغییر دادن آن را نداریم.
با گذشت سال ها این باور تغییر کرد و دانشمندان و روانشناسان نظریه های جدیدی را ارائه دادند. یکی از مهم ترین این نظریه ها، نظریه هوش گاردنر است.
گاردنر کیست؟
هوارد گاردنر استاد دانشگاه هاروارد و یک روانشناس معروف آمریکایی است. او مقالات و کتب زیادی دارد، اما کتاب «چارچوب های ذهنی، نظریه هوش های چندگانه» را که در سال 1983 منتشر کرد، شهرت زیادی کسب کرد. او در این کتاب ابتدا 8 نوع مختلف هوش را معرفی میکند و سپس به توضیح هر کدام میپردازد. چند سال بعد، گاردنر 2 نوع دیگر هوش را به موارد قبل اضافه کرد و در مجموع، نظریه هوش های چندگانه شامل 10 نوع متفاوت هوش را معرفی کرد.
انواع هوش از نظر گاردنر
1- هوش دیداری-فضایی
افرادی که در این زمینه هوشی قوی هستند، قدرت تجسم و تصویرسازی خوبی دارند. این افراد در مسیریابی و خواندن نمودارها، تصاویر و ویدیوها خوب عمل می کنند. افرادی که هوش دیداری فضایی قوی دارند می توانند ارتباط بین نقش ها و تصاویر را درک کنند و به همین دلیل موقعیت های شغلی معماری، مهندسی و هنرمند برای آن ها مناسب است.
ویژگی های این افراد به شرح زیر است:
- از خواندن و نوشتن لذت می برند.
- در حل کردن پازل قوی هستند.
- تصاویر، نمودارها و گراف ها را به خوبی تفسیر می کنند.
- از نقاشی، رنگ آمیزی و مجسمه سازی و سایر هنرهای تجسمی لذت می برند.
- الگوها را به راحتی تشخیص می دهند.
- توانایی خواندن نقشه را دارند و مسیرها را به راحتی پیدا می کنند.
2- هوش کلامی-زبانی
افرادی که در هوش کلامی-زبانی قوی هستند، می توانند هنگام نوشتن و صحبت کردن از کلمات به خوبی استفاده کنند. این افراد به معمولا در نوشتن داستان، حفظ کردن اطلاعات و خواندن بسیار خوب عمل می کنند و دایره لغات خوبی دارند. شغل های نویسندگی، روزنامه نگاری، وکالت و معلمی برای افرادی با هوش کلامی زبانی بالا مناسب است و آن ها می توانند در این عنوان های شغلی عملکرد خوبی داشته باشند.
ویژگی های این افراد به شرح زیر است:
- اطلاعات نوشتاری و گفتاری را راحت به خاطر می سپرند.
- خواندن و نوشتن را دوست دارند.
- در بحث ها و گفتگوها فردی قانع کننده هستند.
- در توضیح دادن مسائل خوب عمل می کنند.
- می توانند هنگام صحبت کردن به درستی از طنز استفاده کنند.
3- هوش منطقی-ریاضی
نقطه قوت افرادی که در هوش منطقی-ریاضی قوی هستند، استدلال، تشخیص الگوها و تحلیل مشکلات به روشی منطقی است. این افراد دوست دارند به مفهوم روابط بین اعداد و الگوها فکر کنند. افرادی با هوش منطقی ریاضی بالا به دلایل گفته شده می توانند شغل هایی مانند دانشمند، ریاضی دان، برنامه نویس کامپیوتر، مهندس یا حسابدار را انتخاب کنند و در آن ها موفق شوند.
ویژگی های این افراد به شرح زیر است:
- مهارت عالی در حل مساله دارند.
- از فکر به ایده های انتزاعی لذت می برند.
- انجام آزمایش های علمی را دوست دارند.
- می توانند محاسبات پیچیده را حل کنند.
4- هوش بدنی-جنبشی
افرادی که هوش بدنی-جنبشی بالایی دارند به حرکات بدن، اجرای فعالیت ها و کنترل فیزیکی تسلط زیادی دارند. این افراد در انجام حرکات فیزیکی هماهنگی بالایی دارند و می توانند از این ویژگی برای حل مشکلاتشان استفاده کنند. افرادی با هوش بدنی جنبشی بالا به دلیل تسلط خوبی که روی حرکات بدنشان دارند، می توانند در عنوان های شغلی ورزشکار، جراح، مکانیک، بدل کار، نجار و فیزیوتراپیست موفق عمل کنند.
ویژگی های این افراد به شرح زیر است:
- در رقص و ورزش مهارت دارند.
- از کار دستی لذت می برند.
- هماهنگی فیزیکی بالایی دارند.
- حافظه عملی آن ها نسبت به حافظه دیداری و شنیداریشان قوی تر است.
5- هوش موسیقیایی
افرادی که در زمینه هوش موسیقیایی قوی هستند الگوها، ریتم و صداها را به خوبی می شناسند. آن ها به موسیقی ارزش زیادی می دهند و در نواختن ساز و ترکیب موسیقی مهارت بالایی دارند. نوازندگی، آهنگسازی، خوانندگی، تدریس موسیقی و رهبری ارکستر تعدادی از شغل هایی هستند که برای شخصیت افرادی با هوش موسیقیایی بالا مناسب هستند.
ویژگی های این افراد به شرح زیر است:
- از خواندن آواز و نواختن سازهای موسیقی لذت می برند.
- الگوها و تن ها را به خوبی می شناسند.
- آهنگ ها و ملودی ها را به حافظه می سپرند.
- درک خوبی از ساختار موسیقی، ریتم ها و نت ها دارند.
6- هوش میان فردی
افرادی که هوش میان فردیشان قوی است، می توانند به خوبی دیگران را درک کنند و با آن ها تعامل داشته باشند. چنین افرادی می توانند احساسات، انگیزه ها، خواسته ها و اهداف اطرافیانشان را ارزیابی کرده و آن ها را درک کنند. اگر در هوش بین فردی قوی هستید، شغل های روانشناس، فیلسوف، معلم، کارشناس روابط عمومی، مشاور، فروشنده و سیاستمدار و کلا شغل هایی که با مردم سر و کار دارند می توانند انتخاب های خوبی برای شما باشند.
ویژگی های این افراد به شرح زیر است:
- در برقراری ارتباط کلامی و غیرکلامی خوب عمل می کنند.
- از دیدگاه های مختلف به مسائل نگاه می کنند.
- با دیگران روابط مثبتی برقرار می کنند.
- توانایی مدیریت درگیری ها را دارند.
7- هوش درون فردی
افراد قوی در هوش درون فردی نسبت به عواطف و احساسات خود آگاهی بالایی دارند. آن ها از تحلیل شخصیت خود لذت می برند، رویاپردازی می کنند روابطشان با دیگران را تحلیل کرده و روی نقاط قوت خود کار می کنند. درک بالای این افراد از احساسات و تفکراتی که دارند باعث می شود فرد مناسبی برای شغل های فیلسوف، روانشناس، مشاور، نویسنده، نظریه پرداز و دانشمند باشند.
ویژگی های این افراد به شرح زیر است:
- می توانند نقاط قوت و ضعفشان را به خوبی تجزیه و تحلیل کنند.
- از فکر کردن و درگیر شدن با نظریه ها و ایده های مختلف لذت می برند.
- نسبت به عواطف و افکار خود آگاهند.
- می توانند منشا احساسات و انگیزه هایشان را پیدا کنند.
8- هوش طبیعت گرا
افراد با بهره هوش طبیعت گرای بالا، هماهنگی بیشتری با طبیعت دارند. آن ها به طبیعت گردی، کاوش در محیط، پرورش گیاهان و یادگیری درباره گونه های دیگر علاقه دارند. این افراد حتی کوچک ترین تغییرات را نیز در محیط متوجه می شوند. شغل های زیست شناس، جنگلبان، باغبان و مزرعه دار برای افرادی با هوش طبیعت گرای بالا مناسب است.
ویژگی های این افراد به شرح زیر است:
- به موضوعاتی مانند گیاه شناسی ، زیست شناسی و جانورشناسی علاقه دارند.
- می توانند اطلاعات را به راحتی فهرست بندی کنند.
- از کمپینگ، باغبانی، پیاده روی و گشتن در فضای باز لذت می برند.
- از مباحثی که هیچ ارتباطی به طبیعت ندارند، خوششان نمی آید.
9- هوش اخلاقی
بر اساس نظریه هوش گاردنر افرادی که در این زمینه از هوش قوی هستند، بر اعتقادات اخلاقی خود پایبندند. آن ها اخلاقیت را از اولویت های خود قرار می دهند و اعتقاداتشان را در رفتارهایشان به وضوح نشان می دهند. این افراد می توانند صحیح را از غلط تشخیص دهند. چنین افرادی در برخورد با دیگران درست عمل می کنند و از چارچوب های اخلاقیشان خارج نمی شوند. از نظر گاردنر هوش اخلاقی توانایی درک درست اخلاقیات است. افرادی با هوش بالای اخلاقی به دلیل ویژگی هایی که دارند می توانند در مشاغل فیلسوف، روحانی و معلمی به خوبی عمل کنند.
ویژگی های این افراد به شرح زیر است:
- این افراد اعتقادات اخلاقی قوی دارند.
- در برخورد با دیگران رفتار صحیحی از خود نشان می دهند.
- به باورهای خود عمل می کنند.
10- هوش وجودی یا هستی گرا
افرادی با هوش وجودی بالا به مباحث آفرینش و چگونگی خلق جهان و انسان و خدا علاقه دارند و درباره این موضوعات جستجو می کنند. این افراد به تفکر عمیق علاقه مندند و به همین دلیل می توانند دانشمند، فیلسوف یا ستاره شناسی موفق باشند.
ویژگی های این افراد به شرح زیر است:
- درباره شناخت جهان و ویژگی های آن تفکر می کنند.
- به تفکر در ذات انسان و آفرینش علاقه دارند.
- جستجو درباره مباحث عمیق را دوست دارند.
لازم به ذکر است که هوش های اخلاقی و وجودی (هستی گرا) در سال های بعد به مدل هوش های چندگانه اضافه شدند.
حالا اگر خوب خودت رو بشناسی، باید خودت ارزیابی کنی و ببینی در کدام هوش ها بهتر هستی! با این نگاه واقعاً خیلی کم هستند افرادی که هیچ هوش و استعدادی نداشته باشند!
منبع: وبسایت testotype.com
