طرح درس به عنوان نقشه راهی برای معلم و دانش‌آموزان به شمار می‌آید که مسیر تدریس و یادگیری را برای آنان مشخص می‌کند. طرح درس به زبان ساده تمامی اندیشه‌ها، مقدمه‌چینی‌ها و پیش‌بینی‌هایی را شامل می‌شود که در ذهن معلم و قبل از رفتن او به کلاس شکل می‌گیرند. حال اگر این اندیشه‌ها روی کاغذ نوشته شوند، طرح درس نامیده می‌شوند.
طرح درس انواع مختلفی دارد که شامل طرح درس سالانه، ماهانه، هفتگی، روزانه و ... می شود. در ادامه طرح درس روزانه بررسی و یک نمونه طرح درس برنامه ملی آموزشی و یک نمونه طرح درس کارآمد نیز معرفی و بررسی خواهد شد.
طرح درس روزانه یا جلسه‌ای به برنامه‌ای گفته می‌شود که برای یک روز یا یک جلسه درسی دانش‌آموزان طرح‌ریزی شده و به صورت جزئی تدوین می‌شود. برای تدوین این طرح می‌توان به مجموعه سؤالاتی همچون موارد زیر پاسخ داد:
- آیا همه دانش‌آموزان در کلاس حضور دارند؟ (حضور و غیاب)
- آیا مطالب درس جلسه قبل را یاد گرفته‌اند؟ (ارزیابی)
- آیا پیش‌نیازهای درس را می‌دانند؟
- مفاهیم اساسی درس این جلسه چیست؟
- تدریس هر یک از مفاهیم اساسی و سایر فعالیت‌های کلاسی چقدر زمان نیاز دارند؟
- نحوه ارائه مطلب در کتاب خوب و رسا است یا نیاز به توضیحات و مثال‌های بیشتر دارد؟
- چه فعالیت‌های عملی برای درک مفهوم مورد نظر می‌توان انجام داد؟
- چه ابزارهای کمک آموزشی برای انجام فعالیت‌های عملی مربوطه مورد نیاز است؟
- آیا دانش‌آموزان مطالب را به طور کامل درک کرده‌اند؟ (ارزشیابی کلاسی)
- تکلیف منزل دانش‌آموزان برای یادگیری بهتر چه باشد؟
طرح درس روزانه ملی
طرح درس زیر یک نمونه طرح درس ملی می باشد و گفته می شود که باید برای بهره گیری از روش های به روز آموزشی از طرح درس زیر بهره برد:
فایل این طرح درس را از اینجا دانلود کنید.
طرح درس روزانه درس ………… | ||||||||||||||||||||||||||||||
مشخصات کلی |
شماره طرح درس: |
موضوع درس: |
تاریخ اجرا: |
مدت اجرا: |
||||||||||||||||||||||||||
مجری: |
کلاس: |
تعداد فراگیران: |
مکان: |
|||||||||||||||||||||||||||
الف: قبــل از تـــــــدریــس | ||||||||||||||||||||||||||||||
اهداف بر اساس تلفیقی از هدف نویسی برنامه درسی ملی و طبقه‌بندی جدید بلوم | ||||||||||||||||||||||||||||||
سطح هدف |
اهداف و پیامدها |
|||||||||||||||||||||||||||||
هدف کلی |
|
|||||||||||||||||||||||||||||
اهداف مرحله‌ای |
|
|||||||||||||||||||||||||||||
هدف‌های رفتاری آموزشی |
اهداف (با رعایت توالی محتوای درسی) انتظارات در پایان آموزش |
حیطه و سطح در بلوم |
عناصر برنامه درسی ملی تعقـل، ایمـان، علـم، عمـل و اخـلاق |
|||||||||||||||||||||||||||
عنصر |
عرصه ارتباط با |
|||||||||||||||||||||||||||||
خود |
خدا |
خلق |
خلقت |
|||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||
رئوس مطالب |
|
|||||||||||||||||||||||||||||
مواد و رسانه‌های آموزشی |
|
|||||||||||||||||||||||||||||
پیش بینی رفتار ورودی |
|
|||||||||||||||||||||||||||||
ایجاد ارتباط اولیه |
|
زمان: دقیقه |
||||||||||||||||||||||||||||
گروه‌بندی، مدل و ساختار کلاسی |
|
|||||||||||||||||||||||||||||
روش ایجاد و تداوم انگیزه |
|
زمان: متناوب |
||||||||||||||||||||||||||||
ارزشیابی آغازین |
|
زمان: دقیقه |
||||||||||||||||||||||||||||
روش‌های تدریس |
|
|||||||||||||||||||||||||||||
ب: فعالیت‌های مرحله حین تدریس | ||||||||||||||||||||||||||||||
آماده سازی |
|
زمان: دقیقه |
||||||||||||||||||||||||||||
ارائه درس جدید |
فعالیت‌های معلم- دانش‌آموز: این فعالیت‌ها به صورت تلفیقی مطرح می‌شود و تفکیک آن به معنای مجزا بودن فعالیت‌های معلم و دانش‌آموز است و منطقی به نظر نمی‌رسد و به همین خاطر از خط‌چین استفاده شده است.
توجه: (انجام آزمایش برای این درس در کلاس، آزمایشگاه یا خانه صورت می‌گیرد و مشاهده نتایج در کلاس درس هفته بعدی خواهد بود )
|
|||||||||||||||||||||||||||||
فعالیت‌های خلاقانه دانش‌آموزان |
|
|
||||||||||||||||||||||||||||
ج: فعالیت‌های تکمیلی |
|
|||||||||||||||||||||||||||||
ارزشیــابـــــی |
الف: تکوینی (در جریان تدریس)
ب: ارزشیابی تراکمی
|
زمان: در طول تدریس زمان |
|
|||||||||||||||||||||||||||
|
جمع‌بندی و ساخت دانش جدید |
|
زمان: |
|
|||||||||||||||||||||||||||
|
تعیین تکالیف و اقدامات بعدی |
|
زمان: |
|
|||||||||||||||||||||||||||
معرفی منابع |
|
زمان: |
|
|||||||||||||||||||||||||||
*
طرح درس روزانه کاربردی
طرح درس زیر یک نمونه طرح درس روزانه کاربردی است که معلمان و دانشجو معلمان عزیز می توانند از آن استفاده کنند:
فایل این طرح درس را از اینجا دانلود کنید.
|
نام کتاب درسی: مقطع تحصیلی: موضوع درس: معلم: مدت جلسه: نام مدرسه: تعداد دانش آموزان: تاریخ: | |
|
اهداف |
|
رفتار ورودی |
|
ارزشیابی تشخیصی |
|
رسانه های آموزشی |
|
روش های یاددهی - یادگیری |
|
مدل چینش کلاس |
|
عنوان |
فعالیت های دانش آموزان فعالیت های معلم |
زمان |
فعالیت های مقدماتی ارزشیابی رفتار ورودی و ایجاد انگیزه |
شاداب و پر انرژی وارد کلاس می شویم و پس از حضور غیاب و ارزشیابی تشخیصی درس جدید را شروع می کنیم. |
زمان 5 دقیقه |
|
ارائه درس |
|
30دقیقه
|
|
تعیین تکلیف
|
|
5 دقیقه |
